دیه یکی از اصلی ترین قوانین فقه اسلام است که هر ساله با توجه به وضعیت اقتصادی موجود و تورم سال گذشته توسط قوه قضاییه نرخ گذاری می شود. دیه همیشه در صنعت بیمه با توجه به اهمیتی که برای تعیین نرخ حق بیمه ها دارد مهم و حیاتی بوده است. نرخ دیه کامل انسان در سال 1404 در ماه های غیر حرام برابر با یک میلیارد و 600 میلیون تومان و در ماه های حرام 2 میلیارد و 133 میلیون تومان است. نرخ دیه سایر جراحت نیز براساس همین مبلغ و با در نظر گرفتن درصدی از آن تعیین می شود. در ادامه به طور کامل جدول نرخ دیه برای قطع عضو و سایر جراحت ها را بررسی کرده ایم.
دیه چیست؟
دیه در لغت به معنای خونبها و غرامت مالی است که در شرع اسلام به سبب جنایت غیرعمدی بر نفس یا عضو، به مجنیعلیه یا اولیای دم او پرداخت میشود. مقدار دیه در قوانین اسلام برابر است با 100 شتر، یا 100 گوسفند، یا 200 گاو، یا 1000 دینار طلا و یا 10000 دینار نقره است.
این حکم در آیه 92 سوره نسا آورده شده اما میزان نرخ و تفاوت در اجزا و جنسیت افراد همیشه مورد مناقشه بوده به همین علت میزان دیه قانونی کامل انسان در هر سال توسط قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران و با در نظر گرفتن قیمت هر شتر در دیه و نرخ تورم سالانه تعیین و در قالب جدول نرخ دیه ابلاغ میشود.
نرخ دیه 1404 چقدر است؟
قیمت دیه کامل انسان در سال 1404 طبق اعلام رسمی قوه قضاییه در ماه های غیر حرام برابر با یک میلیارد و 600 میلیون تومان و در ماه های حرام 2 میلیارد و 133 میلیون تومان است که نسبت به سال گذشته 33.3 درصد افزایش داشته است.
جدول نرخ دیه 1404
جدول نرخ دیه زیر میزان افزایش دیه در سال 1404 را نسبت به سال 1403 به طور کامل نشان می دهد:
|
ماه |
1403 | 1404 | مبلغ افزایش | درصد افزایش |
|
ماه عادی |
۱ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان |
۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان |
۴۰۰ میلیون تومان |
۳۳ |
| ماه حرام | ۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان | ۲ میلیارد و ۱۳۳ میلیون تومان | ۵۳۳ میلیون تومان |
۳۳ |
مبلغ دیه در ماه های حرام
چهار ماه قمری ذی القعده، ذیالحجه، محرم و رجب اصطلاحا ماه های حرام نامیده می شوند که در تاریخ شمسی در بازه زمانی زیر قرار می گیرند:
- ذی القعده: 9 اردیبهشت تا 6 خرداد
- ذی الحجه: 7 خرداد تا 5 تیر
- محرم: 6 تیر تا 3 مرداد
- رجب: یک دی تا 30 دی
این ماه ها، ماه های صلح و ممنوعیت جنگ در صدر اسلام بوده اند. به همین سبب برای نهی از جنگ و درگیری و خونریزی در این ماه ها دیه افزایش قیمت داشته و نرخ ماه های عادی با نرخ دیه در ماه های حرام همیشه متفاوت است. این تفاوت طبق قانون، به میزان یک سوم مبلغ کل افزایش می یابد.
شرکت های بیمه همیشه در بیمه های حوادث نرخ دیه در ماه حرام را برای پوشش جانی در نظر می گیرند که با این کار بتوانند روند پرداخت خسارات و رسیدگی را تسریع ببخشند.
نحوه محاسبه قیمت دیه
نرخ دیه در صدر اسلام برابر با 100 شتر (معادل 200 گاو یا 1000 گوسفند) و با در نظر گرفتن اینکه دیه شتر چه قدر است؟ و قیمت هر شتر در دیه محاسبه می شد. اما امروزه با توجه به شرایط اقتصادی و امکان نوسان قیمت روزانه و رویه کند پرداخت دیه در برخی موارد، قوه قضاییه هر ساله نرخ ثابتی برای دیه در ماه های معمولی و حرام را اعلام کند تا این اختلافات از بین برود. این مبلغ با در نظر گرفتن شرایط جامعه و معیارهای اقتصادی و پس از تعیین نرخ تورم توسط قوه قضاییه محاسبه و به سایر ارگان ها اعلام می گردد.
در کنار دیه کامل، محاسبه دیه جراحت، با توجه به میزان آسیب تعیین می شود؛ اما دیه قطع عضو برابر با دیه کامل یک انسان و مقصر، موظف به پرداخت آن است.
جدول دیه 1404 برای اعضای بدن
در زیر جدول دیه 1404 برای اعضای مختلف بدن آمده است که دیه هر عضو را به تفکیک مشخص می کند:
جدول دیه 1404 برای جراحت های صورت و بدن
دیه جراحت های اعضای بدن بر اساس نسبت مشخصی از دیه کامل در هر سال توسط قوه قضاییه تعیین می گردد. همچنین دیه اعضای بدن زنان یک سوم مردان است و از میزان یک سوم و بیشتر به نصف کاهش پیدا می کند.
جدول زیر رایج ترین جراحت های مشمول دیه را براساس دیه کامل مشخص می کند:
|
نوع آسیب |
درصد دیه کامل |
مبلغ دیه در سال ۱۴۰۴ |
|
کبودی صورت |
سه هزارم دیه کامل |
۴ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان |
|
کبودی زبان |
||
|
سرخی و سیاهی صورت |
شش هزارم دیه کامل | ۹ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان |
|
سرخی و سیاهی بدن |
||
|
سرخی و سیاهی زبان |
||
|
شکستگی بینی که قابل اصلاح باشد |
یک دهم دیه کامل |
۱۶۰ میلیون تومان |
|
پارگی بینی قابل بهبود |
||
|
دیه هر انگشت پا |
||
|
پارگی یکی از دو لب و بهبودی کامل |
||
|
شکستن ستون فقرات که بی عیب درمان شود |
||
|
جراحت روی سر یا صورت بدون خونریزی |
یک درصد دیه کامل |
۱۶ میلیون تومان |
|
جراحت روی بدن بدون خونریزی |
||
|
جراحت روی دست و پا بدون خونریزی |
||
|
جراحت روی گردن بدون خونریزی |
||
|
بخیه لب بدون خونریزی |
||
|
پارگی قرنیه چشم بدون خونریزی |
||
|
خراشیدگی زبان بدون خونریزی |
||
|
جراحت و خونریزی بینی |
دو درصد دیه کامل |
۳۲ میلیون تومان |
|
جراحت و خونریزی لب |
||
|
پارگی و خونریزی قرنیه چشم |
||
|
جراحت و خونریزی گوش |
||
|
جراحت و خونریزی زبان |
||
|
سرخ شدن صورت |
یک و نیم هزارم دیه کامل | ۱ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان |
|
کبودی گوش |
||
|
سرخ شدن زبان در اثر جراحت |
||
|
پارگی یک لاله گوش |
یک ششم دیه کامل |
حدود ۲۶۷ میلیون تومان |
|
پارگی غضروف گوش |
||
|
پارگی یکی از دو لب |
||
|
در آوردن و از بین بردن چشم نابینا |
||
|
ایجاد تورم به تنهایی |
بیست درصد دیه کامل |
۳۲۰ میلیون تومان |
|
شکستن استخوان هر عضو (دست، پا و …) |
||
| خراشیدگی پوست بدون خونریزی | نیم درصد دیه کامل |
۸ میلیون تومان |
جدول نرخ دیه جنین در سال 1404
نرخ دیه جنین براساس سن جنین و شرایط آن تعیین می گردد. جدول زیر به طور کامل نرخ دیه جنین در سال 1404 را نشان می دهد:
|
مرحله رشد جنین |
درصد دیه | مبلغ دیه در سال 1404 (تومان) |
| نطفه ای که در رحم مستقر شده باشد | 2% |
32 میلیون |
|
علقه: زمانی که جنین به صورت خون بسته در می آید |
4% | 64 میلیون |
| مضغه: زمانی که جنین به توده گوشتی تبدیل می شود. |
6% |
96 میلیون |
| عظام: زمانی که استخوان بندی تشکیل شده است ولی گوشت روی آن تشکیل نشده است. | 8% |
128 میلیون |
|
جنینی که گوشت و استخوان بندی آن کامل شده ولی روح ندارد. |
10% | 160 میلیون |
|
جنین پسر |
100% | یک میلیارد و 600 میلیون |
| جنین دختر |
50% |
800 میلیون |
| جنین با جنسیت نامعلوم | 75% |
یک میلیارد و 200 میلیون |
نحوه محاسبه درصد دیه بر اساس قانون مجازات اسلامی
درصد دیه براساس نرخ دیه کامل اعلام شده از سوی قوه قضاییه تعیین می شود. این درصد عمدتاً در مواردی کاربرد دارد که خسارت جزئی بوده و قاضی درصدی از دیه کل را برای آسیب در نظر می گیرد. بنابراین اگر می خواهید بدانید یک درصد دیه کامل انسان چه قدر است ؟ در سال 1404 معادل 16 میلیون تومان در ماه های عادی و در ماه های حرام معادل 21 میلیون و 330 هزار تومان خواهد بود. این مبلغ براساس جدول نرخ دیه 1404 محاسبه می شود. در زیر می توانید جدول نرخ دیه 1404 برای درصد های مختلف مشاهده کنید:
|
درصد دیه |
مبلغ در ماههای غیرحرام (تومان) | مبلغ در ماههای حرام (تومان) |
| یک درصد |
16 میلیون |
21 میلیون و 330 هزار |
|
5٪ |
80 میلیون | 106 میلیون و 650 هزار |
|
10٪ |
160 میلیون |
213 میلیون و 300 هزار |
| 25٪ |
400 میلیون |
533 میلیون و 250 هزار |
| 50٪ |
800 میلیون |
1 میلیارد 66 میلیون و 500 هزار |
| 100٪ | 1 میلیارد و 600 میلیون |
2 میلیارد و 133 میلیون |
تمامی این مقادیر بر اساس فرمول زیر محاسبه شده اند:
1.600.000.000* 1% = 16.000.000 تومان
تفاوت قیمت دیه مرد و زن
دیه زن مسلمان در قانون جزای اسلامی نصف قیمت دیه مرد مسلمان است. یعنی دیه کامل زن در سال 1404 و در ماه های عادی معادل 800 میلیون تومان و در ماه های حرام برابر با یک میلیارد و 66 میلیون و 500 هزار تومان است. البته لازم به ذکر است طبق قانون درصورتی که خسارت وارد شده به خانم ها تا یک سوم مبلغ دیه کامل باشد، میزان دیه در بانوان برابر با قیمت دیه مرد و کامل محاسبه می شود. یعنی در صورتی که مبلغ دیه از یک سوم کل دیه یعنی 533 میلیون تومان کمتر باشد، دیه به صورت کامل و اگر بیشتر از 533 میلیون تومان باشد، مبلغ دیه نصف می شود.
اما از سال 1398 طبق رای دیوان عالی کشور در صورت خسارت در اثر تصادفات رانندگی دیه زن با قیمت دیه مرد برابر خواهد بود. مطابق همین قانون مبلغ مابه التفاوت دیه بانوان از طریق صندوق خسارات بدنی بیمه مرکزی پرداخت می شود.
لازم به ذکر است در صورتی که وسیله نقلیه فاقد بیمه نامه باشد، پرداخت دیه کامل بر عهده رانند است.
مقایسه نرخ دیه 1404 و سال های گذشته
همانطور که اشاره شد نرخ دیه در هر سال براساس قیمت هر شتر در دیه و برای 100 شتر و با در نظر گرفتن میزان تورم تعیین می شود. این میزان در سال های گذشته تاکنون تغییراتی داشته است که در جدول زیر می توانید مشاهده کنید:
جدول نرخ دیه از سال 1390 تا 1404
انواع دیه و قوانین آنها
دیه را به طور کلی می توان در موارد زیر دسته بندی کرد:
- دیه کل: یا همان خون بهای یک انسان کامل در صورت فوت
- دیه منافع اعضا: دیه از بین رفتن کارایی عضو بدون آسیب به آن که میزان آن مشخص است. برای مثال دیه از بین رفتن شنوایی بدون آسیب به گوش
- دیه مقدر: برای نقص عضو جزیی که در قانون نرخ آنها از قبل مشخص شده اند. مانند دیه چشم که مقدار آن نصف دیه کامل است.
- ارش: ارش به نوعی از دیه گفته می شود که به صورت مشخص خون بهایی برایش مشخص نشده و نیاز به کارشناسی دارد.
تفاوت ارش و دیه
همانطور که اشاره شد، ارش به نوعی از دیه گفته می شود که مقدار آن در جدول نرخ دیه مشخص نشده است و قاضی آن را محاسبه می کند. تفاوت دیگر ارش و دیه این است که در ارش فرقی میان زن و مرد وجود ندارد و مبلغ آن نیز معمولاٌ بیشتر از دیه آسیب عضو است. به طور کلی میزان ارش توسط قاضی با در نظر گرفتن موارد زیر تعیین می گردد:
- نوع جرم و اثر آن بر فرد آسیب دیده
- میزان خسارت
- نرخ دیه سال
- گزارش کارشناس
تفاوت دیه تصادف غیر عمد و عمد
میان مبلغ تصادف عمد و غیر عمد در جدول دیه 1404 تفاوتی وجود ندارد. تفاوت اصلی بین این دو در مرجع پرداخت کننده و نوع مجازات است.
- در تصادف های عمدی، بیمه موظف به پرداخت دیه نیست و پرداخت آن بر عهده شخص مقصر است. در این تصادفات ممکن است علاوه بر دیه مجازات دیگری مانند حبس برای شخص خاطی نیز در نظر گرفته شود.
- در تصادف های غیر عمد، بیمه موظف به پرداخت دیه است و معمولاٌ برای شخص مجازات دیگری تعیین نمی گردد.
نحوه دریافت دیه از بیمه
برای دریافت دیه از بیمه لازم است مراحل زیر را به طور کامل طی کنید:
- اطلاع به پلیس و تهیه گزارش از حادثه
- مراجعه به مراکز درمانی
- تشکیل پرونده در کلانتری
- مراجعه به پزشکی قانونی
- تکمیل پرونده در دادسرا
- برگزاری جلسه در دادگاه و صادر شدن رای
- مراجعه به شرکت بیمه و بررسی توسط کارشناسان بیمه
- دریافت مبلغ دیه از شرکت بیمه
دریافت مشاوره حقوقی دریافت خسارت بیمه
گروه مشاورین بیمه ای رهبان با کمک تیم حقوقی خود پیروی مشکلات و سوالات عدید شما درباره ی دیه و خسارات دریافتی و یا اختلاف نظر و اعتراض نسبت به احکام مربوط به شرکت های بیمه اقدام به ارائه مشاوره تلفنی به شما عزیزان کرده است.








13 پاسخ
یعنی جان انسان حدود ۲۰ هزار دلار در ایران ارزش داره ، یعنی اگه خواستی تصادف کنی یه سمت انسان باشه سمت دیگه ماشین به صرفه تره بزنی به انسان تا ماشین چون هم از نظر هزینه کمتر میشه اگه بیمه نباشی و اگه بیمه هم باشی و صد در صد هم مقصر بشی اکثرا میگن بیمه میده و اصلا انگار نه انگار طرف چند جاش شکسته شده و پیچ و پلاک شده یک سال افتاده تو تونه و دیگه کار سنگین نمیتونه بکنه و اون آدم قبلی نمیشه ، جان انسان با یک ماشین ۲۰۷ برابری میکنه ، حداقل یه پولی برای بینه بدن که خانواده ای که سرپرستیش فوت کرده بتونه با دیه یه واحد آپارتمان بخره که یه سقف بالا سرش باشه ، شما که دم از دین میزنین دین گفته ۱۰۰ شتر ۲۰۰ گاو ، ۱۰۰۰ گوسفند که میشه حدود ده میلیارد تومان ، شما چرا اینجا از دین پیروی نمیکنین ؟ این کار حق خوردن حق مردم است.
ممنون از نظرتون، خوشبختانه یا متاسفانه با توجه به اینکه دیه علاوه بر جان بها مجازات غیر عمد هم محاسبه میشود به همین سبب برای در نظر گرفتن توان پرداختی مقصر حوادث غیر عمد این مبلغ به صورت قانون توسط قوه قضاییه اعلام میشود،علاوه بر این شرکت های بیمه با توجه به سرمایه بیمه شده حق بیمه تعیین میکنند در نتیجه دیه بیشتر = با حق بیمه بیشتر که در خیلی موارد برای مردم قابل پرداخت نیست.
علاوه بر این بر اساس نظر فقهای اسلام، میزان دیه یک مرد مسلمان، بر اساس “یکی” از این شش معیار تعیین میشود: ۱۰۰۰ گوسفند، ۲۰۰ گاو، ۱۰۰ شتر، ۲۰۰ دست حله یمنی، ۱۰۰۰ دینار طلا، یا ۱۰۰۰۰ درهم نقره که مقصر باید یکی از این موارد را به عنوان جان بها پرداخت میکرد، با توجه به شرایط اقتصادی در حال حاضر با توجه به گستردگی بازار جهانی و آزاد شدن قیمت های هر یک از این موارد ارزش متفاوتی دارند و نمیتوان پایه قانون را بر اساس این موارد در نظر گرفت.
البته که کاملا حق با شماست و دیه (که علاوه بر جبران خسارت به زیان دیده خاصیت بازدارندگی از جرم را داشته) با توجه به اوضاع اقتصادی خاصیت اصلی خود را از دست داده.
عجیبه تاچند سال قبل مثلا سال ۹۶ دیه ۲۲۰ میلیون بود و با این مبلغ حداقل دو واحد مسکونی سند دار میشد خرید اما امسال که نهایتا بشه ۱۲۰۰ بازم پول نصف ی واحد مسکونی هم نمیشه خیلی جالبه واقعا فقط میشه تاسف خورد بحال این کشور و مردم دراسارتش
واقعا تاسف باره! یعنی یه خونه تو جنوب تهران الان اندازه پول 7نفره!!!یعنی اگه هفت نفر بمیرن باگول خونشون میشه یه خونه معمولی خرید!!! این حکومت همه جوره جون مردم بی ارزش کرد..
جان یک انسان ارزشش برابره با یه پژو پارس مزخرف مردم بیاید ببینید این دولت چجوری دارن ما رو بازیچه دست خودشون قرار دادن
سلام .ببخشید یک پنجم دیه به تومان چقدر است .ودرضمن دررفتگی مفصلی رانی لگنی سمت راست دیه اش چقدره !؟ممنون
سلام ، یک پنجم دیه در سال 1403 معادل 240 میلیون تومان و در رفتگی مفصلی نیاز به رای قاضی و نظر پزشک معتمد دارد.
سلام.من سال قبل تصادف کردم وپزشک قانونی برام ۱۰درصدنوشت وتاآلان مراحل قانونی رادنبال میکنم.آیادیه به نرخ پارسال برام حساب میشه یابه نرخ امسال؟
سلام روزتون بخیر ، دیه به نرخ روز برای شما در نظر گرفته میشود.
سلام
اطلاع دارید دیه خرد شدگی استخوان کتف راست چند درصده ؟
سلام روز بخیر اگر که بصورت مطلوب التيام پیدا کرده باشد ١٣.٣٣% ديه كامل و اگر بصورت نامطلوب التيام پيدا كند ١٦.٦٦% ديه كامل مي باشد و بابت پلاتين نيز ارش تعيين میشود.
سلام . وقت بخیر. دو تا سوال از خدمنتون داشتم
اول اینکه نرخ جدید بیمه در سال ۱۴۰۳ از چه تاریخی اعمال و اجرا میشود . از روز اول سال ۱۴۰۳ نرخ جدید لحاظ میشود
۲ : مبلغ دیه بابت شکستکی ارنج و که حدود ۱۰ سانت از ساعد رو پلاتین + ۷ تا پین گذاشتن .. حدود چند درصد تعلق میگیرد
سپاس فراوان
سلام لطفا از طریق پنل پشتیبانی با پشتیبان ما در تماس باشید