در مقاله قبل با تاریخچه بیمه در جهان آشنا شدیم در این گفتار قصد داریم تا با تاریخچه ورود بیمه به ایران و نام گذاری روز بیمه بیشتر آشنا شویم.
پس با رهبان همراه شوید تا پایان این مقاله…
تاریخچه بیمه در ایران
سابقه اصلی بیمه در ایران همیشه جای مناقشه بوده است زیرا برخی محققین معتقدند ایرانیان همواره در هر روز بیمه را استفاده می کردند آن هم با استفاده از نوع سنتی بیمه یعنی بیمه هایی بر پایه سرمایه های خانوادگی و کمک هزینه های جبران خسارت از طرف دوستان و آشنایان .
برخی دیگر از محققین با توجه به برخی ابیات شاهنامه تاریخجه بیمه را به دوران اساطیری و پادشاهی کی کباد نسبت میدهند.
چیزی که مشخص است این است که تمامی تمدن های همسایه ایران در آن زمان از نوعی بیمه برای سرمایه گذاری در صورت خسارت استفاده میکردند،پس بدیهی است که ایرانیان هم از نوعی از بیمه استفاده میکردند.
ورود رسمی بیمه به ایران
تاریخچه بیمه در ایران نیز همواره با تحولات تاریخی و اقتصادی کشور همراه بوده و نمایانگر نیاز جامعه به حفاظت از داراییها و زندگی افراد است.
برای مثال در دوران شاه عباس صفوی کاروان سرا ها در قبال حقاظت از کاروان ها و اموال سپرده شده به آن ها مبالغی را دریافت میکردند و در صورت دزدیده شدن و یا از بین رفتن کالا ها کاروان سرا ها موظف به پرداخت خسارت بودند.
اگر به اولین ورود رسمی بیمه به ایران بخواهیم نگاهی بیاندازیم باید به دوران قاجار برگردیم…
در دوران ناصرالدین شاه در سال 1270 شمسی طرحی را با نام «تاسیس اداره حمل و نقل و سازمان بیمه در ایران» به فردی روسی به اسم لازار پولیاکف واگذار کرد که البته این طرح موفقیت آمیز نبود و به مرحله اجرا در نیامد.
19 سال بعد در دوران احمد شاه با ورود دو شرکت روسی به نام های نادژا و کافکاز مرکوری (به معنای مریخ قفقاز) فعالیت رسمی بیمه به شکل نوین در ایران آغاز شد.
با ورود و موفقیت این دو شرکت در صنعت بیمه ایران کم کم پای چندین شرکت بیمه خارجی دیگر هم به ایران باز شد به طوری که تا سال 1314 به مدت 25 سال این صنعت به طور کامل در اختیار 29 شرکت بیمه ای خارجی بود که برخی از این شرکت ها تا زمان انقلاب اسلامی همچنان قعال بودند.
دو شرکت اینگستراخ و یورکشایر برای مدت زمان طولانی همواره بین برترین شرکت های بیمه ای در ایران بودند تا زمانی که اولین شرکت بیمه ای ایرانی تشکیل شد و رقابت برای باز پس گیری این بازار از دست رقبای خارجی شروع شد.
ورود ایرانی ها برای ایرانیزه کردن صنعت بیمه
اولین شرکت ایرانی با نام بیمه ایران در سال 1314 به کوشش دو فرد با نام های الکساندر آقایان و علیاکبر داور با سرمایه 20 میلیون ریال به ثبت رسید.
این برای اولین بار بود که یک شرکت بیمه ای به طور کاملا ملی در خاورمیانه و حتی هندوستان تشکیل میشد.
این مسئله باعث شده بود تا بسیاری از شرکت های خارجی با این شرکت سر ناسزایی بگذارند و شروع به کارشکنی در مسیر این شرکت کنند به طوری که تا مدت ها هیج قرارداد اتکایی با این شرکت بسته نمیشد.
در دوره دهم مجلس شورای ملی با کوشش محمود جم (نخست وزیر وقت) ،میرزا حسن اسفندیاری (نماینده تهرانو رئیس مجلس وقت) ، ابوالقاسم اعتصامزاده ( نماینده بجنورد و عضو کمسون اقتصاد ملی ) ، میرزا عبدالوهاب مؤیدالاسلام ( نماینده شهرکرد و عضو کمسیون ناظر بر چاپ اسکناس و منشی مجلس وقت ) ،سهراب ساگینیان ( نماینده ارامنه شمال و عضو کمیسون اقتصاد ملی) برای اولین بار قانون ملی بیمه صادر شد.
این قانون که در سال 1316 تصویب شد باعث شد تا تمامی بیمه سازمان های دولتی به بیمه ایران سپرده شود و این شرکت را از خطر ورشکستگی نجات دهد.
همچنین، شرکتهای دولتی موظف شدند 25 درصد از بیمههای صادرهی خود را در ایران، نزد شرکت سهامی بیمه ایران، بیمه اتکایی کنند.
در سال 1322 برای دومین بار دولت و مجلس وقت نظر به صنعت ملی کردند و قانونی تصویب کردند که با توجه به آن همه کارخانهها و بنیادهای اقتصادی، بازرگانی، صنعتی و معدنی و هر بنیادی که کارگری را در استخدام دارد، چه دولتی و چه غیردولتی، باید کارگران خود را نزد شرکت سهامی بیمه ایران یا شرکت بیمه داخلی دیگری که دولت معتبر بداند، در برابر حوادثی که هنگام کار رخ دهد، بیمه کند.
بالا گرفتن رقابت شرکت های ایرانی
در بین سال های 1329 تا 1343 با حمایت دولت دکتر مصدق 8 شرکت خصوصی ایرانی در این صنعت شروع به کار کردند.
در سال 1331 با همت دکتر مصدق و با تصویب قانونی ، محدودیت برای فعالیت شرکت های خارجی در ایران برای اولین بار شکل گرفت ، به این ترتیب شرکت های خارجی از رقابت خارج شده و سهم شرکت های ایرانی از این صنعت بسیار افزایش یافت و در اصل رقابت بین شرکت های داخلی برای گرفتن سهم بازار شروع شد.
در بین سال 47 تا 49 با تصویب قوانینی همچون “قانون بیمه اجباری و مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری در برابر شخص ثالث” و “قانون بیمه کشاورزان” و طرح “مدرسه عالی بیمه برای پرورش نیروی فنی صنعت بیمه کشور” آشنایی مردم با این صنعت را جندین برابر کرد و رونق و شکوفایی را برای این صنعت به ارمقان آورد.
شروع فعالیت سازمان بیمه مرکزی
در سال 1350 با تصویب قانون تاسیس بیمه مرکزی و شروع فعالیت این سازمان و همزمانی با بالا رفتن صادرات و ارزش نفت ایران شکوفایی اقتصادی شکل گرفت که باعث شد شرکت هایی مانند بیمه تهران،دانا،حافظ و بیمه ایران و آمریکا با سرمایه های خارجی پی ریزی شوند.
سازمان بیمه مرکزی با سرمایه دولت برای ساماندهی به فعالیتهای بیمه، پشتیبانی از بیمهگذاران و بیمهشوندگان و زمینهسازی برای شکوفایی بیمه در ایران افتتاح شد.
فعالیت های این سازمان و تمامی موارد گفته شده باعث شد که تا انقلاب اسلامی در سال 1357 تعداد شرکت های ایرانی به 13 و تعداد شرکت های خارجی این صنعت به 2 شرکت فعال برسذ.
شورای انقلاب در سال 1358 تمامی شرکت های بیمه را ملی اعلام کرد تا تمامی شرکت ها موظف به فعالیت زیر نظر دولت و سازمان بیمه مرکزی شوند.
همچنین در سالهای 1360 و 1361، تنها سه شرکت بیمه ایران، آسیا و البرز مجوز صادر کردن بیمهنامه را دریافت کردند.
سپس در سال 1367 از ادغام ده شرکت بیمهای دیگر، شرکت بیمه دانا پدید آمد. از سال 1373 نیز، شرکت بیمه توسعه صادرات کار خود را آغاز کرد و شمار شرکتهای بیمه به پنج شرکت دولتی رسید.
در سال 1381 قانون تأسیس شرکت بیمه غیردولتی به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.
لذا در سال 1381 شرکت بیمه خصوصی حافظ در منطقه آزاد کیش و در سال 1382 نه شرکت بیمهای خصوصی به نامهای پارسیان، رازی، کارآفرین، توسعه، ملت، سینا، امید، حافظ و امین تأسیس شدند.
شروع دوران نوین بیمه در ایران
امروزه سازمان بیمه مرکزی با زیر نظر داشتن 32 شرکت بیمه ای و علاوه بر این شرکت ها، سازمان تامین اجتماعی و سازمان بیمه سلامت میتوان گفت صنعت بیمه کشور به وضعیت با ثبات در آمده و ایران را میتوان جزو برترین کشور های منطقه ار نظر پوشش های بیمه ای دانست.
با شروع هزاره جدید و پیشرفت تکنولوژی امروزه بسیاری از شرکت ها به سمت فروش و صدور بیمه نامه های کاملا آنلاین کرده اند که این امر به خودی خود باعث ایجاد یک بازار جدید و باز شدن دریچه های سرمایه گذاری بیشتر شده است.
روز بیمه :پاسداشت بیش از یک قرن خدمت
در سال 1367 بیمه مرکزی به پاس خدمت چند صد ساله ( اگر نگوییم چند هزاره) ای بیمه به مردم و پر رنگ تر کردن نقش و اهمیت داشتن بیمه در آسایش عمومی روز 13 آذر را به نام روز بیمه نام نهاد.
چیزی که عیان است اهمیت بیمه در تاریخ هر ملتی است زیرا از شروع تاریخ بشر تا به امروز حوادث با انسان همنیشن بوده اند.
ایران حالا با داشتن عناوینی نظیر بیمه های ، درمانی، مسئولیت ، حوادث ، خودرویی،باربری و… یکی از برترین کشور های منطقه است که در این صنعت فعالیت میکند و گستردگی پوشش های شرکت های ایرانی جهانشمول است ، این امر به دلیل همراهی شما هموطنان عزیز به دست آمده.
ما در رهبان به عنوان عضو کوچکی از خانواده بزرگ این صنعت همواره سعی در اطلاع رسانی و نشان دادن اهمیت این سرمایه گذاری در زندگی شما عزیزان داشته ایم.
گروه مشاورین بیمه رهبان کارگزار رسمی بیمه مرکزی کد ۱۷۷۸ به صورت شبانه روزی در خدمت سوالات بیمه ای شما هموطنان عزیز است.